Poznań od wielu lat prowadzi politykę prorodzinną: wspiera rodziny wielodzietne i prowadzi program in vitro. Szacuje się, że problemem niepłodności może być dotkniętych ponad 18 tys. mieszkańców Poznania. W grupie tej obecnie znajdują się osoby, którym z powodu zachorowania na nowotwory złośliwe nie udało się zrealizować swoich planów prokreacyjnych.
Dlatego nowy miejski program ma pomóc poznaniankom i poznaniakom, którzy zachorowali na nowotwór i chcą zabezpieczyć swoją płodność na przyszłość. Problem jest poważny, ponieważ leczenie onkologiczne może prowadzić do trwałej niepłodności. W dodatku niektóre przyjmowane podczas chemio- i radioterapii leki mogą powodować uszkodzenia jajników, zaburzenia hormonalne, a w przypadku ciąży wpływać na rozwój płodu i zwiększać ryzyko wad rozwojowych dziecka. Szacuje się, że tylko u około 30% pacjentek onkologicznych czynności jajników powracają po zakończeniu chemioterapii.
Zabezpieczenie płodności - co to znaczy?
Procedura zabezpieczenia płodności polega na pobraniu komórek rozrodczych i zastosowaniu kriokonserwacji. Oznacza to, że będą one poddane specjalnym płynom, a następnie zamrożone i przechowywane w ciekłym azocie lub w jego oparach w temperaturze poniżej minus 150 stopni Celsjusza.
Tak zabezpieczone komórki przechowywane będą w bankach komórek rozrodczych (na zasadach określonych w ustawie). Uczestnicy miejskiego programu otrzymają dofinansowanie zarówno do kwalifikacji medycznej i diagnostycznej, jak i do 24 miesięcy przechowywania materiału biologicznego.
Dla kogo wsparcie?
Z programu będą mogli skorzystać mieszkańcy Poznania w wieku 18-40 lat, którzy zachorowali na nowotwory złośliwe. Miasto zaoferuje im nie tylko zabezpieczenie płodności na 24 miesiące, ale również wsparcie psychoonkologiczne.
Chętni muszą mieć 18-40 lat i spełniać ustawowe warunki kwalifikacji do podjęcia leczenia metodą zabezpieczenia płodności na przyszłość. Powinni mieszkać na terenie Poznania przez co najmniej 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku oraz rozliczać podatki w stolicy Wielkopolski.
Szacuje się, że z propozycji skorzysta ok. 30 proc. uprawnionych do tego mieszkańców miasta, którzy chorujących na nowotwory złośliwe. Przyjęto założenie, że nie u wszystkich osób zapadających na nowotwory złośliwe i rozpoczynających leczenie onkologiczne wystąpi ryzyko utraty płodności. Dodatkowo nie wszyscy też będą zainteresowani miejskim wsparciem. Oznacza to, że przez trzy lata trwania programu będzie można pomóc 75 mężczyznom i 120 kobietom.
Przebieg procedury - krok po kroku
Aby uzyskać dofinansowanie do procedury, należy złożyć wniosek i przejść kwalifikację medyczną. Będzie ona obejmować ocenę ryzyka niepłodności przy leczeniu nowotworu i zasadność pobrania komórek rozrodczych. Zapewniona też będzie konsultacja psychologiczną wraz z oceną ryzyka i indywidualnym planem opieki psychologicznej.
Następny etap to przeprowadzenie badań lekarskich i laboratoryjnych niezbędnych przy zabiegu pobrania komórek rozrodczych i ich przechowywania. Jeśli wyniki badań będą odpowiednie, materiał biologiczny zostanie pobrany, zabezpieczony i umieszczony w banku komórek. Uczestnicy programu otrzymają dokumentację, potwierdzającą wykonanie procedury zabezpieczenia płodności na przyszłość. Będzie w niej też wskazany opłacony okres przechowywania komórek w ramach dofinansowania zapewnionego w programie
Bezpiecznie, w zgodzie z prawem i nauką
Podstawę do wykonywania procedur pobierania komórek rozrodczych i ich konserwowania przez ośrodki medycznie wspomaganej prokreacji daje Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności, która w art. 5 ust. 1 pkt 6 wskazuje zabezpieczenie płodności na przyszłość jako jedną z metod leczenia.
Założenia Programu pozostają w zgodzie z ustawą o leczeniu niepłodności, z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w sprawie diagnostyki i leczenia niepłodności. Program jest również zgodny z zaleceniami Grupy Roboczej ds. Zachowania Płodności u Chorych Onkologicznych i Chorych Hematologicznych oraz Innych Chorych Leczonych Terapiami Gonadotoksycznymi "ONCOFERTILITY" (GROF) Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej.
Program jest zaplanowany do realizacji w latach 2021-2023. W zależności od decyzji Rady Miasta Poznania będzie mógł być kontynuowany. Jego koszt przewidziano na 350 tys. zł
Szacowane maksymalne koszty pozwolą na pomoc rocznie 25 mężczyznom i 40 kobietom, co oznacza wsparcie dla 195 osób przez trzy lata trwania programu.
AW