Dokument, z którym mogą zapoznać się wszyscy chętni, zawiera nie tylko statystyki i opis tegorocznej edycji, ale również opinie i rekomendacje mieszkańców zawarte w ankiecie ewaluacyjnej. Uwagi poznaniaków zostaną wzięte pod uwagę przy projektowaniu kolejnej edycji Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego.

- PBO 2021 to już 9. edycja budżetu obywatelskiego w Poznaniu. Mimo przeszkód spowodowanych sytuacją epidemiczną oraz unieważnieniem pierwszej przyjętej uchwały dotyczącej zasad PBO, udało się zaangażować w głosowanie rekordową liczbę mieszkańców. Pomysłów zgłoszonych w tegorocznej edycji było stosunkowo mniej, jednak w dobie pandemii Covid-19 oraz z uwagi na trwający w tym czasie okres wakacyjny jest to satysfakcjonujący wynik - mówi Patryk Pawełczak, dyrektor Gabinetu Prezydenta UMP.

Jedną z najważniejszych zmian w ubiegłorocznej edycji było wprowadzenie Zielonego Budżetu. Celem tej inicjatywy jest stworzenie atrakcyjnych dla mieszkańców terenów zielonych. Wprowadzenie dodatkowej kategorii spowodowało także zmiany w głosowaniu.  Do tej pory w PBO można było oddawać maksymalnie 3 głosy - 2 na projekty rejonowe i 1 na ogólnomiejskie. W ubiegłym roku każdy mieszkaniec miał do dyspozycji 4 głosy, z czego dodatkowy głos dotyczył Zielonego Budżetu.

Nabór wniosków

Początkowo zakładano, że etap składania projektów rozpocznie się w maju, jednak z uwagi na sytuację epidemiologiczną, nabór wniosków przesunięto na początek czerwca. W trakcie trwania tego etapu rozstrzygnięciem wojewody wielkopolskiego unieważniona została uchwała Rady Miasta Poznania regulująca zasady Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego 2021. Oznaczało to konieczne przyjęcia nowej uchwały i zawieszenia etapu składania projektów.

- Ostatecznie etap zbierania wniosków przypadł na okres wakacyjny - odbywał się 10 - 31 lipca. Jednocześnie został skrócony czas opiniowania projektów przez jednostki i wydziały Urzędu Miasta Poznania. W ramach zmian, wymuszonych przez wojewodę, konieczne było również usunięcie danych kontaktowych do wnioskodawców - tym samym kontakt z osobami składającymi projekty był znacznie utrudniony - tłumaczy Patryk Pawełczak.

Ze względu na sytuacją epidemiologiczną zrezygnowano z wydarzeń i akcji organizowanych w ramach kampanii informacyjnych dla mieszkańców. Pomoc i wsparcie w zakresie składania wniosków odbywały się w formie zdalnej.

W ramach PBO 21 zgłoszono 253 pomysły. Najwięcej, bo aż 72 proc. z nich to projekty rejonowe. Największą aktywnością w tym zakresie wykazali się mieszkańcy rejonu: Głuszyna-Pokrzywno-Garaszewo, Starołęka-Minikowo-Marlewo, Szczepankowo-Spławie-Krzesinki.

Głosowanie

Ostatecznie udział w głosowaniu wzięło 175 projektów (na liście znalazło się blisko 70 proc. wszystkich zgłoszonych pomysłów) - 34 ogólnomiejskich, 12 w ramach Zielonego Budżetu i 129 rejonowych.

- Ze względu na zmiany w kryteriach oceny wniosków, wymuszone rozstrzygnięciem wojewody, nie było możliwe dopuszczenie do głosowania projektów, których realizacja ze względu na czynności przygotowawcze może wykraczać poza okres 1 roku budżetowego - wyjaśnia Patryk Pawełczak.

Głosowanie rozpoczęło się 23 października i trwało do 20 listopada (odbywało się w formie elektronicznej). Z powodu aktualnej sytuacji epidemicznej nie zostały uruchomione stacjonarne punkty do głosowania, jednak pracownicy Gabinetu Prezydenta byli dostępni przez cały okres głosowania, aby udzielić wskazówek i pomocy technicznej. Była również możliwość skorzystania z urządzeń w siedzibie UMP.

W ostatniej edycji PBO oddano 87 575 ważnych głosów, co jest wynikiem lepszym niż w poprzednim roku, kiedy głosowało niespełna 69 tys. mieszkańców.

- Konsekwencją zmian w zasadach PBO wymuszonych rozstrzygnięciem wojewody był brak obowiązku podawania numeru PESEL podczas głosowania. Takie rozwiązanie mogło przyczynić się do nadużyć i wpłynęło na utrudnienia w weryfikacji poprawności oddanych głosów. Sprawne przeprowadzenie etapu weryfikacji było możliwe dzięki algorytmom, stworzonym przez ekspertów z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo - Sieciowego. W poprzednich edycjach numeru PESEL zapewniał również ważne źródło statystyk dotyczących rozkładu głosów według płci i wieku głosujących. W tegorocznej edycji dane te nie mogą zostać poddane analizie - mówi Patryk Pawełczak.

W ramach PBO 2021 do wydania jest aż 21 mln zł. Do realizacji zakwalifikowano 34 projekty: 3 ogólnomiejskie (w tym 2 z Zielonego Budżetu) i 31 rejonowych.

Wnioski płynące z ankiet

Poznaniacy mogli ocenić tegoroczną edycję PBO, wypełniając ankietę ewaluacyjną. Opinie można było wyrażać za pośrednictwem internetowego formularza. Zebrano wiele uwag otwartych, które będą wzięte pod uwagę przy projektowaniu kolejnej edycji PBO.

Poznaniacy, którzy wypełnili ankietę, w zdecydowanej większości (91 proc.) uważają, że budżet obywatelski to dobry pomysł. Odmienne zdanie miało 6 proc. ankietowanych, niecały 1 proc. stwierdziło, że nie posiada zdania na ten temat. Przeważająca część respondentów, bo prawie 60 proc., pozytywnie ocenia ostatnią edycję PBO, negatywnie - 36 proc. Pozostałe osoby nie mają zdania na ten temat. Większość ankietowanych popiera wprowadzenie Zielonego Budżetu. To, że był to dobry, a nawet zdecydowanie dobry pomysł stwierdziło prawie 77 proc. osób. Za zły pomysł uznało go jedynie 16,6 proc. Duży procent respondentów (80 proc.), którzy zaproponowali swój własny projekt zadeklarowało chęć złożenia wniosku także w kolejnej edycji budżetu obywatelskiego. Niemal wszyscy, którzy wypełnili ankietę (96 proc.) zamierzają wziąć udział w głosowaniu w ramach PBO 2022.

Na liście najważniejszych zmian, jakie powinny zostać wprowadzone w przyszłorocznej edycji, znalazł się powrót do podawania numeru PESEL lub wprowadzenie innego systemu zabezpieczenia, np. weryfikacji za pomocą kodów SMS. Ankietowani oraz wydziały opiniujące zgłaszały także uwagi dotyczące zmiany kryterium opiniowania. Chodzi o możliwość dopuszczenia do głosowania projektów, których realizacja może potrwać dłużej niż jeden rok budżetowy.

Miejscy urzędnicy pracują nad projektem, określającym nowe zasady PBO. Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmie Rada Miasta Poznania.

Z pełnym raportem, podsumowującym ewaluację ostatniej edycji Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego można zapoznać się w serwisie PBO 2021.

AJ