Deklarację podpisali przedstawiciele wielkopolskiego środowiska samorządowego, instytucji ochrony zdrowia i oświaty oraz placówek leczniczych. Pod dokumentem znalazły się więc podpisy nie tylko przedstawicieli Miasta, które reprezentowała Magdalena Pietrusik-Adamska, dyrektorka Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych UMP, ale także m.in. zarządu województwa, wojewody, Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego, wielkopolskich i poznańskich szpitali (w tym również miejskich) czy Fundacji im. Anny Wierskiej "Dar Szpiku".
- Sytuacja transplantologii w województwie wielkopolskim, zwłaszcza transplantacji nerek, jest w ostatnich latach bardzo trudna - podkreśla Magdalena Pietrusik-Adamska. - Jako Miasto podpisaliśmy pakt, ponieważ widzimy istotną potrzebę współpracy. Przeszczepy narządów i tkanek dla wielu chorych są jedyną szansą na zdrowie. To metoda, która ratuje życia. Dlatego naszym zadaniem jest promowanie idei dawstwa, edukowanie, rozwiewanie mitów.
Wszystkie instytucje, które podpisały deklarację, zobowiązały się do propagowania idei transplantologii, wymiany wiedzy i doświadczeń oraz wspólnego przygotowywania działań i spotkań.
Każdy sygnatariusz wchodzi też w skład Wojewódzkiej Rady Transplantacyjnej. Spotyka się ona minimum raz w roku, a jej zadaniem jest tworzenie spójnej polityki rozwoju medycyny transplantacyjnej w województwie i koordynacja ustalonych zadań oraz działań.
Powołano też Wojewódzki Zespół Roboczy ds. Transplantologii - składać się on będzie z przedstawicieli wskazanych przez konsultantów wojewódzkich ds. transplantologii oraz w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii, Wielkopolski Urząd Wojewódzki, Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, NFZ, samorządy powiatowe, koordynatora wojewódzkiego i placówki lecznicze. Jego zadaniem będzie m.in. opracowywanie strategii działań na rzecz transplantacji, a także opiniowanie merytoryczne programów czy projektów oraz zbieranie i analizowanie danych dotyczących transplantacji w województwie.
Zarówno Wielkopolski Pakt o Transplantologii, jak i konferencja naukowa "Wielkopolska dla Transplantologii, Transplantologia dla Wielkopolski. Otwarcie wielkopolskiego programu wspierającego transplantologię. 30 - lecie transplantologii na Lutyckiej", podczas której został podpisany, to inicjatywa zarządu województwa wielkopolskiego oraz Szpitala Wojewódzkiego w Poznaniu.
Zgodnie z danymi Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do Spraw Transplantacji "Poltransplant" w grudniu 2023 roku na Krajowej Liście Oczekujących na Przeszczepienie znajdowało się 1965 osób, kolejnych 3463 pacjentów oczekiwało na przeszczep tkanki oka. Najwięcej chorych (ponad 1,1 tys.) potrzebowało nerki, wiele osób czekało także na przeszczepy serca czy wątroby. Statystyki instytucji wskazują również, że w całym ubiegłym roku było 573 rzeczywistych zmarłych dawców narządów.
Czym jest transplantacja?
Transplantacja (inaczej donacja lub przeszczepienie) to operacja, która polega na pobraniu narządu, tkanki lub komórek od dawcy i wszczepieniu go do organizmu biorcy. Przeszczep jest metodą ratowania życia osób ciężko chorych, które potrzebują zdrowego narządu. Jeden dawca może w ten sposób uratować nawet kilka osób.
W stolicy Wielkopolski przeszczepianie narządów ma miejsce od lat. Ośrodek transplantacji nerek w Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu skończył w styczniu 30 lat. Od 11 lat działa też drugi ośrodek przeszczepiania nerek w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym. Od 2010 roku w Poznaniu przeszczepia się serca, a od 2014 r. - płuca.
Każdego roku w 2/3 szpitali w kraju nie identyfikuje się potencjalnych dawców narządów, mimo stale rosnącej liczby pacjentów, oczekujących na przeszczep. Przyczyn takiego stanu jest wiele - a jedną z nich jest niski stan wiedzy na temat pobierania i przeszczepiania narządów oraz brak systematycznych działań, zmierzających do zmiany tej postawy.
Jak zostać dawcą?
Osoby pełnoletnie nie muszą nigdzie zgłaszać, że chcą po śmierci przekazać swoje narządy oczekującym na przeszczep. Przed ich pobraniem od osób, które nie skończyły 18 lat, lekarze zawsze pytają o decyzję rodziców lub opiekunów prawnych.
Mimo że nie trzeba deklarować zgody na transplantację po śmierci, wiele osób dodatkowo rejestruje się w bazach dawców różnych organizacji pozarządowych lub nosi bransoletki bądź karty dawcy, potwierdzające ich zgodę.
Osoby, które nie chcą, by ich narządy były po śmierci przeszczepiane innym, mogą zgłosić to w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów.
AW