- Poznań wrócił nad rzekę. Od kilku lat wzmacniamy ten proces - mówi Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania. - W ramach działalności rekreacyjnej nad Wartą działają plaże miejskie, miejsca gastronomiczne, strefy biwakowe, ścianki wspinaczkowe. Konsekwentnie rozwijana jest infrastruktura nadrzeczna. Powstają kolejne odcinki Wartostrady, ale też schody, przystanie czy miejsca do wodowania łodzi. Ważna jest także renowacja dziedzictwa kulturowego. Mam na myśli takie projekty, jak Dzieciniec pod Słońcem, Łazienki rzeczne czy inne działania inwestycyjne, np. rewaloryzacja brzegów Warty. Te spójne i konsekwentne działania zamierzamy kontynuować. Teraz przedstawiamy kolejne przedsięwzięcie, związane z edukacją ekologiczną - dodaje zastępca prezydenta.
Głównym celem projektu "Brama otwarta na rzekę - edukacja ekologiczna na terenach nadrzecznych w Poznaniu" jest zachowanie i ochrona środowiska naturalnego oraz efektywne gospodarowanie zasobami. W planach są zajęcia edukacyjne dla mieszkańców i mieszkanek Poznania. Ogród i ścieżkę można będzie zwiedzać też indywidualnie. Zdobytą w ten sposób wiedzę pomoże poszerzyć strona internetowa, na której będzie można znaleźć materiały dydaktyczne dotyczące ekosystemu nadrzecznego, ekologii i zmian klimatycznych.
Projekt edukacji ekologicznej w dolinie Cybiny będzie składać się z kilku elementów:
- Eksperymentalny Ogród Dziedzictwa
Ogród ma być miejscem spotkań i wymiany doświadczeń. W jego uprawę będą mogli zaangażować się wszyscy chętni, zwłaszcza lokalni mieszkańcy i mieszkanki. Na terenie przy ul. Ostrówek posadzone zostały rośliny jadalne, barwierskie, lecznicze i miododajne. Posłużą one do prowadzenia warsztatów i spotkań edukacyjnych dotyczących ziołolecznictwa czy dzikiej kuchni. Będzie to ogród permakulturowy, czyli uprawiany w zgodzie z naturą oraz ideą less waste (m.in. bez użycia nawozów, podlewany z wykorzystaniem deszczówki). Posłuży też jako miernik zmian klimatycznych, które obserwujemy od dłuższego czasu.
- Ekologiczna Ścieżka Edukacji
Ścieżka przyrodnicza o długości ok. 2 km rozpoczyna się w pobliżu Bramy Poznania, a następnie biegnie Wartostradą w północnym kierunku, wzdłuż Cybiny. To teren dzikiej natury, w którym można zaobserwować zależności ekologiczne, zmiany klimatyczne czy efekty działalności człowieka. Ścieżka prowadzi przez 12 oznakowanych przystanków, z których każdy porusza inne zagadnienie związane z nadrzecznym ekosystemem. Tematy poszczególnych punktów dotyczą bioróżnorodności, korytarza ekologicznego, antropopresji czy historii Cybiny. Po drodze spacerowicze będą mogli przyjrzeć się też okolicznym drzewom, zwierzętom i terenom podmokłym.
Odkrywcy podążający ścieżką będą mieli do dyspozycji plecaki wypożyczane w Bramie Poznania, w których znajdą się zeszyty zadań oraz pomoce, takie jak lupa, miarka, lornetka, kredki i sznurek. Dzięki tym przedmiotom poznawanie nadrzecznej fauny i flory będzie jeszcze ciekawsze. Zeszyt zadań będzie adresowany do dzieci w wieku 6-12 lat. Akcja jest skierowana zarówno dla rodzin z dziećmi, jak i grup szkolnych lub przedszkolnych.
- Rzeczny Ogród Ekoedukacji
Ogród usytuowany będzie w dwóch przestrzeniach - przy ulicy Ostrówek (w sąsiedztwie Eksperymentalnego Ogrodu Dziedzictwa) oraz w dolinie Cybiny. Ma to być forma spędzania wolnego czasu wśród miejskiej przyrody, miejsce zabawy i edukacji ekologicznej, prowadzonej w atrakcyjny sposób. W ramach tej inicjatywy pojawi się m.in. ścieżka bosych stóp, kuchnia błotna czy tor wodny. Do budowy ogrodu wykorzystane zostaną naturalne elementy, jak drewno, piasek czy rośliny. Rzeczny Ogród Ekoedukacji ma być gotowy jeszcze w tym roku.
- Projekt uwzględnia historyczny charakter tego miejsca. Opiera się na elementach ekologii i edukacji. Nasze działania zakładają nie tylko powstanie atrakcyjnej infrastruktury, ale również działania miękkie - tłumaczy Agnieszka Górczewska, zastępczyni dyrektora Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta UMP.
Atrakcje nad Cybiną
Inauguracja Ekologicznej Ścieżki Edukacyjnej oraz Eksperymentalnego Ogrodu Dziedzictwa planowana jest podczas majówki (30 kwietnia - 3 maja). Wydarzenie wpisuje się w obchody z okazji 8. urodzin Bramy Poznania. W ramach wspólnego świętowania będzie można wziąć udział w warsztatach - dzikiej kuchni, farbiarskich czy ceramicznych. Więcej informacji na ten temat znajdzie się na stronie internetowej oraz znajdą się na Facebooku Bramy Poznania.
Ekologiczna Ścieżka Edukacyjna będzie dostępna przez cały rok. Miejsce to można zwiedzać indywidualnie oraz grupowo (np. grupy szkolne i przedszkolne). Warto wcześniej pobrać bezpłatne materiały edukacyjne z Bramy Poznania.
Aktywności związane z funkcjonowaniem Eksperymentalnego Ogrodu Dziedzictwa zaplanowane są na cały okres wegetacyjny roślin (od kwietnia do września). Program warsztatów obejmuje zagadnienia związane z archeobotaniką, biodynamiką, permakulturą czy bioróżnorodnością. Do uczestnictwa w zajęciach pracownicy Bramy Poznania zapraszają społeczność lokalną oraz wszystkich zainteresowanych.
- Warsztaty będą trwały przez cały sezon wegetacyjny roślin. Zapraszamy do uczestnictwa! Na zajęciach będzie można poznać wiele gatunków roślin oraz zasady permakultury - zachęca Bartosz Małolepszy, zastępca dyrektora Poznańskiego Centrum Dziedzictwa.
"Brama otwarta na rzekę" będzie również tematem wiodącym cyklu letniego "Rzeka Żywa", w ramach którego organizowane będą warsztaty, spotkania i spacery.
- Jako Poznańskie Centrum Dziedzictwa czujemy się szczególnie zobowiązani do prezentowania dziedzictwa nie tylko kulturowego, ale również przyrodniczego. Brama Poznania zlokalizowana jest bezpośrednio nad rzeką. O tej rzece, z której wyrósł Poznań, bardzo lubimy opowiadać - mówi Bartosz Małolepszy.
Projekt nadzoruje Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta. Operatorem powstałej infrastruktury będzie Poznańskie Centrum Dziedzictwa.
Budowa nadrzecznych elementów edukacyjnych w sąsiedztwie Bramy Poznania kosztowała 1 267 394 zł, z czego 836 105,59 zł stanowiło unijne dofinansowanie w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020.
AJ