Uroczyste wmurowanie kamienia miało miejsce w symbolicznym dniu - w 105. rocznicę Rozejmu w Trewirze, kończącego okres 52 dni walk powstańców z Niemcami.
Akt erekcyjny umieszczono w kapsule pamięci wraz z innymi artefaktami. Tekst dokumentu głosi m.in.: "Jest naszą intencją, by nowa siedziba Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 stała się miejscem spotkania ze wspaniałą historią, pisaną najpierw marzeniami o wolnej Polsce, potem planami jej odzyskania, a wreszcie działaniami zbrojnymi wielkopolskiego oręża, z których jesteśmy tak dumni". Akt podpisali: Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego i Przemysław Terlecki, dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości.
- Dziś potwierdzamy w przestrzeni publicznej to, że naprawdę budujemy muzeum - mówił Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego. - To nie marzenie, nie zapowiedź, tylko faktyczne rozpoczęcie procesu inwestycyjnego. Powstanie Wielkopolskie traktujemy jako projekt pozapartyjny i apolityczny od bardzo wielu lat. Muzeum wkrótce powstanie i będzie ważnym miejscem dla Wielkopolan. Miejscem, z którego będzie płynął przekaz o tym, jak mądry i dobrze przygotowany przez pokolenia był czyn zbrojny, który doprowadził do zwycięstwa. Czyn, który był niezwykle ważny dla odrodzenia się ojczyzny. Chcemy stworzyć miejsce, które będzie potrafiło przekazać tę historię w sposób nowoczesny i przystępny. Powstanie Wielkopolskie powinno być w świadomości wszystkich Wielkopolan i jak największej liczby rodaków, temu ma przysłużyć się powstające właśnie muzeum. Wszystkim gremialnie dziękuję za to, co zrobili dla budowy nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego. Dzisiaj jesteśmy pełni radości.
W kapsule pamięci umieszczono także kopię pozwolenia na budowę Muzeum, jego wizualizacje wraz z opisem projektu budowlanego, a także aktualne wydania lokalnej prasy, ostatnie wydanie Monitora Wielkopolskiego, screeny lokalnych portali informacyjnych, replikę chorągwi powstańczej oraz współczesne banknoty i monety o różnych nominałach.
- Dzisiejsze wmurowanie kamienia węgielnego wieńczy nasze wieloletnie starania o nową siedzibę muzeum - mówi Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. - Nie byłoby to możliwe bez doskonałej współpracy na poziomie samorządowym, za którą dziękuję. Powstanie Wielkopolskie było wyjątkowym zrywem niepodległościowym, ważnym nie tylko dla poznaniaków i poznanianek, ale dla całej Polski. Zasługuje na naszą dumę, pamięć i na nowe muzeum na miarę XXI wieku.
Kamieniem węgielnym jest historyczna kostka brukowa z ulicy Ratajczaka - z miejsca, w którym padły pierwsze strzały Powstania. Przytwierdzono do niej mosiężną tabliczkę z opisem. Docelowo zostanie wkomponowana we fragment odtworzonej w nowym Muzeum ulicy Ratajczaka, która będzie jednym z elementów scenograficznych wystawy stałej.
- Mamy dzisiaj 105. rocznicę formalnego zakończenia walk powstańczych - trudno było sobie wymarzyć lepszą datę na nasze dzisiejsze wydarzenie - podkreślił Przemysław Terlecki, Dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości. - Trudno też wymarzyć sobie lepsze miejsce na zbudowanie takiego muzeum - miejsce pełne historii, w pobliżu którego spoczywają wielcy Polacy i zasłużeni Wielkopolanie. Tutaj, na placu budowy, jeszcze jest "ściernisko", a chcemy, żeby za 30 miesięcy, czyli w grudniu 2026 roku, stanęło tu nowoczesne muzeum.
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele administracji rządowej i samorządowej - wśród nich Agata Sobczyk, Wojewoda Wielkopolski, Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania, Grzegorz Ganowicz, przewodniczący rady miasta czy Jan Grabkowski, Starosta Powiatu Poznańskiego. Nie zabrakło też przedstawicieli kombatantów.
Prace trwają pełną parą
21 grudnia ubiegłego roku w urzędzie marszałkowskim podpisano umowę z firmą Adamietz - generalnym wykonawcą nowej siedziby Muzeum Powstania Wielkopolskiego. Jej budowa na działkach przy ul. Północnej 9, nieopodal wzgórza św. Wojciecha potrwa 30 miesięcy. W styczniu uprzątnięto już plac budowy, czyli teren po byłym lodowisku na Bogdance.
Równolegle z pracami budowlanymi Muzeum już od jesieni przygotowuje wystawę stałą, serce nowej placówki. Za opracowanie jej projektu odpowiada firma Trias Avi. Prace potrwają do końca roku, a kolejnym krokiem będzie wybór jej wykonawcy. Aby sprawnie przeprowadzić proces, Muzeum wybrało już inżyniera kontraktu do koordynacji prac nad budynkiem i wystawą stałą - firmę Ekocentrum.
To będzie wyjątkowe muzeum
Po zakończeniu prac powstanie nowoczesny obiekt muzealny składający się z 4 budynków pełniących różne, uzupełniające się funkcje. Projekt architektoniczny nowej siedziby powstał w pracowni WXCA. Architekci za swoją wizję przyszłego muzeum zdobyli Grand Prix na Międzynarodowym Biennale Młodych Architektów Leonardo 2021.
W podziemnej części budynków powstanie wystawa stała muzeum, która będzie miała charakter narracyjny. Założono, że użyte zostaną nowoczesne narzędzia ekspozycyjne, w tym multimedia, ale najważniejsze mają być oryginalne eksponaty, autentyczni świadkowie prezentowanej historii. Na ekspozycji opowiedziany zostanie nie tylko sam zwycięski, militarny zryw powstańców, ale także jego geneza i konsekwencje dla odradzającej się po latach niewoli Polski. Pokazane zostaną także wspomnienia o tych wydarzeniach, ukryte w "pamięci rzeczy" - razem 200 lat historii Polski.
Budowa Nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 jest największą i najważniejszą inwestycją w historii Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, jest też pierwszym tego typu przedsięwzięciem w Poznaniu i Wielkopolsce po 1989 r.
Szacowany budżet robót budowlanych i realizacji wystawy - wynosi ponad 375 mln zł. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zobowiązuje się przekazać 222 mln zł, a samorząd Województwa Wielkopolskiego - 148 mln zł. Miasto Poznań przeznaczyło wcześniej na prace projektowe ponad 5 mln zł. Na budżet inwestycji składają się również pieniądze z programu Infrastruktura Kultury - łącznie ponad 1,7 mln zł.
AW