Nowy dokument pozwala całościowo spojrzeć na Stare Miasto - zastąpi obowiązujące dotychczas na tym terenie kilkanaście miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Ułatwi to prowadzenie inwestycji, a także dostosuje przepisy do zmieniających się warunków prawnych, społecznych i ekonomicznych. Prace nad dokumentem trwały w Miejskiej Pracowni Urbanistycznej od 2018 roku i były szeroko konsultowane społecznie.

Jednymi z ważniejszych zapisów planu "Stare Miasto" są te dotyczące zieleni. MPU przeprowadziło drobiazgową analizę typów zieleni i jej lokalizacji. Przepisy ustalają zasady ochrony terenów istniejącej zieleni oraz wprowadzają nowe obszary pod nią przeznaczone. Plan umożliwia realizację Północnych Plant Starego Miasta, wzdłuż dawnych murów miejskich od Osady św. Gotarda do Wzgórza Zamkowego. 

Dokument ustala niemal 30 tys. m2 terenów zieleni publicznej, czyli powszechnie dostępnej. Tę formę uzupełnia roślinność w przestrzeniach prywatnych - na dziedzińcach, w podwórkach i we wnętrzach kwartałów zabudowy

Na Starym Mieście znajdują się najcenniejsze poznańskie zabytki. Cały teren objęty planem został uznany za obszar ochrony archeologicznej. Oznacza to obowiązkowy nadzór archeologiczny nad wszystkimi pracami ziemnymi. Plan zakłada także objęcie najcenniejszych zespołów urbanistyczno-architektonicznych obszarowymi formami ochrony konserwatorskiej.

Nowy plan miejscowy nie tylko uwzględnia szczególną dbałość o zabytki wpisane do rejestru zabytków czy gminnej ewidencji zabytków - wprowadza także ochronę tych miejsc, które dotychczas nie były nią objęte. Wskazuje na przykład przebieg dawnych murów miejskich i poświęca tej przestrzeni specjalne zapisy i ustalenia, które mają wyeksponować i chronić pozostałości budowli. Podkreśla również potrzebę ochrony terenu Wzgórza Zamkowego.

Ochroną objęte zostały też osie i otwarcia widokowe, akcenty architektoniczno-urbanistyczne czy dominanty urbanistyczne, a także historyczna mała architektura - fontanny, rzeźby, podcienia i dziedzińce.

W obrębie Starego Miasta większość istniejącej zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej to obiekty odbudowane w latach powojennych. Plan wskazuje kilka miejsc, gdzie możliwa jest realizacja nowej zabudowy. To np. obszar wzdłuż południowej krawędzi ul. Stawnej. 

W planie uwzględniono także nowe elementy komunikacji i transportu -  koncepcję przebudowy układu torów tramwajowych w ul. Solnej oraz realizację nowego torowiska tramwajowego w ul. Garbary. Analizie poddany został też problem zapewnienia miejsc parkingowych na terenie Starego Miasta. W dokumencie zachowano możliwość realizacji dużego parkingu podziemnego pod pl. Wielkopolskim. 

Plan "Stare Miasto", ze względu na wyjątkową wartość terenu, jego złożone uwarunkowania i historię, wymagał dla wybranych fragmentów szczególnego podejścia. W ramach prac nad planem wyodrębniono 7 takich obszarów, które wymagają przekształcenia lub realizacji nowych form urbanistycznych i architektonicznych. To np. budynek dawnej synagogi poznańskiej gminy żydowskiej. Planu zakłada przebudowę tego obiektu pod funkcje usługowe lub mieszkaniowe oraz dopuszcza odbudowę kopuły.

Plan obejmuje także obszar Osady św. Gotarda. To teren zlokalizowany przy skrzyżowaniu ulic Małe Garbary i Garbary, z pozostałościami poklasztornego wirydarza, czyli ogrodu znajdującego się wewnątrz zabudowań klasztornych. Plan zakłada zachowanie pozostałości wirydarza w formie ogólnodostępnego skweru zieleni publicznej oraz domknięcie północnej pierzei nową zabudową.

Teren Wzgórza Zamkowego wraz z Zamkiem Królewskim stanowią jeden z najbardziej rozpoznawalnych i charakterystycznych punktów na terenie Starego Miasta. Plan zakłada możliwość wprowadzenia częściowej, spójnej z sąsiednią, zabudowy przy ul. 23 Lutego. Zachowanie ponad 20 metrowej przerwy między nowymi budynkami umożliwi utworzenie niewielkiej przestrzeni publicznej i wykształcenie atrakcyjnego przejścia pieszego w kierunku Wzgórza Zamkowego. 

Obszar u zbiegu ulic: Koziej, Sierocej i Murnej stanowi obecnie zaniedbaną przestrzeń parkingu. Plan dopuszcza przekształcenie obecnego zagospodarowania i wprowadza możliwość lokalizacji trzykondygnacyjnej zabudowy o funkcji mieszkaniowo-usługowej. Wycofana linia zabudowy umożliwi wytworzenie kameralnego skweru stanowiącego kontynuację i dopełnienie terenów zieleni zlokalizowanych po przeciwnej stronie ulicy w ramach rozbudowy kwartału obiektów poszpitalnych.

W planie wyróżniono także tereny, gdzie niegdyś stały mury miejskie. Dokument zakłada wyburzenie kamienic przy ul. Wronieckiej 10 i 11 i dopuszczenie nowej zabudowy o zbliżonej wysokości. Co istotne, projekt przekształcenia istniejącej zabudowy, umożliwi realizację przejścia między nowymi obiekatmi, a istniejącym obrysem murów miejskich oraz znacznie poszerzy obszar zieleni.

Dokument obejmuje także obszar pomiędzy farą, parkiem Chopina a kamienicami przy ul. Wrocławskiej. Teren ten użytkowany jest obecnie jako parking. Nowy plan zakłada w tym miejscu plac miejski - z możliwością zabudowy w miejscu istniejących budynków. Teren ten może również przyjąć formę skweru, parku kieszonkowego, czy amfiteatru. Plac ten byłby połączony ciągiem pieszym z ulicą Wrocławską.

Kolejnym ważnym obszarem jest teren u zbiegu ul. Garbary i ul. Wodnej. To niezabudowany skwer, którego utwardzona powierzchnia zagospodarowana jest jedynie niewielkimi formami zieleni. Nowy plan dopuszcza tam zabudowę mieszkaniowo-usługową oraz mały plac. Pozwoli to na stworzenie atrakcyjnej przestrzeni publicznej o wyraźnie zaakcentowanych krawędziach - małego, kameralnego placu miejskiego, który wraz z placem Kolegiackim, dziedzińcami urzędu miasta i parkiem Chopina stanowić będzie system powiązanych ze sobą przestrzeni.

JZ